به نقل از «فردا»

تشدید رکود و تورم همچنان گریبانگیر اقتصاد جهانی

تاریخ انتشار: ۸ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۴۹۵۷۶۹

چشم‌انداز اقتصاد جهانی در زمینه افزایش تورم و رکود در سال میلادی جدید، تیره و تار است.

گزارش‌های جهانی و محافل غربی نشان می‌دهند چشم‌انداز بسیار سخت در انتظار اقتصاد جهانی است. به گزارش روزنامه سازندگی به نقل از محافل مذکور، با افزایش تورم و کاهش قدرت خرید مـردم‌، خرده‌فروشـان انتظار دارند که بسیاری از خریداران بـا کاهش مخارج خود‌، خریدهای غیرضروری را متوقف و به‌دنبال قیمت‌های پایین‌تر باشند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

براساس تعدادی از تحلیل‌های اخیر‌، چشــم‌انداز اقتصاد جهانی تا سال ۲۰۲۳ بدتر شـده‌، زیرا جنگ جاری در اوکراین‌، تجارت را‌، به‌ویژه در اروپا تحت فشار قرار می‌دهد و بازارها در انتظار بهبود شـرایط اقتصاد چین پس از ماه‌ها توقف و اختلال ناشی از قرنطینه‌های کووید۱۹ هستند. در ایالات متحده‌، نشانه‌هایی از افت بـازار کار و کاهش سـرعت فعالیت‌های تجـاری؛ ترس از رکود را تشدید کرد. در سطح جهانی‌، تورم رشد کرد و فعالیت‌های تجاری‌، به‌ویژه در منطقه یورو و بریتانیا‌، به کاهش ادامه

داد.

مؤسسه مالی بین‌المللی (IFC) نرخ رشـد اقتصادی جهانی را در سـال ۲۰۲۳ تنها 1/2 درصد پیش‌بینی کرد که هم‌سطح با سـال ۲۰۰۹ بود‌، زمانی که جهان‌، تازه خروج خـود را از بحران مالی آغاز کرده بود. سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) بـا این پیش‌بینی بدبینانه موافق است. در گزارشی که این هفته منتشر شد‌، آلوارو سانتوس پریرا‌، اقتصاددان ارشـد این سازمان نوشت: «ما در حال حاضر با چشــم‌انداز اقتصادی بسیار دشواری روبه‌رو هستیم. سناریوی اصلی ما یک رکود جهانی نیست‌، بلکه یک کاهش قابل توجه رشـد برای اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۳ همچنین تورم بالا‌، در بسیاری از کشورها است.»

در ایالات متحده‌، تـورم و تلاش‌های بانک مرکزی برای مبارزه بـا آن‌، عوامل موثر در اکثر تحلیل‌هـای وضعیت فعلی و آینده اقتصاد بوده است. ایالات متحده بالا‌ترین سطح تورم خود را در ۴۰ سـال گذشته تجربه کرده است. در سطح بین‌المللی، دولت‌ها با چالش دشواری روبه‌رو هستند. حمایت از شهروندان در زمانی که قیمت‌ها به‌طور چشمگیری افزایش می‌یابد، به‌ویژه برای موارد ضروری مانند غذا و سوخت که به شدت تحت تاثیر جنگ اوکراین قرارگرفته‌اند.

به استثنای روسیه که هنوز تحت تحریم‌های سختگیرانه مرتبط با حمله به اوکراین به سر می‌برد، بریتانیا با بدترین چشم‌انداز سال آینده در میان بزرگ‌ترین اقتصادهای جهان مواجه است. تورم بریتانیا به‌طور قابل توجهی از سایر کشورها بیشتر است./کیهان

منبع: فردا

کلیدواژه: اقتصاد جهانی اقتصاد جهانی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.fardanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فردا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۴۹۵۷۶۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

توزیع اسکناس درشت، با اقتصاد ایران چه می‌کند؟

روز گذشته خبرهایی منتشر شد مبنی بر اینکه قرار است اسکناس‌های درشت وارد بازار شود.

به گزارش دنیای اقتصاد، برخی منتقدان عنوان می‌کنند که چاپ اسکناس درشت باعث افزایش حجم پول می‌شود؛ درحالی‌که این امر یک موضوع فنی است و هیچ اثری بر متغیر‌های پولی و تورم ندارد. درحالی‌که بی‌ارزش شدن اسکناس و ایران‌چک‌های موجود هزینه چاپ آن‌ها را افزایش داده، مقتضی است سیاستگذار با چاپ اسکناس و ایران‌چک‌های درشت‌تر، نسبت اسکناس در معاملات روزانه کشور را به سطح استاندارد جهانی افزایش دهد.

به دنبال برخی گمانه‌زنی‌ها در رابطه با انتشار ایران‌چک‌های ۵۰۰هزارتومانی از سوی بانک‌مرکزی، «دنیای‌اقتصاد» این موضوع را از این نهاد پیگیری کرد که مطابق این پیگیری‌ها به‌نظر می‌رسد بانک‌مرکزی هنوز تصمیمی برای رونمایی از اسکناس‌های جدید ندارد. فارغ از درست یا نادرست‌بودن این خبر، به نظر می‌رسد اقتصاد ایران در شرایطی قرار دارد که انتشار اسکناس‌های درشت در آن یک ضرورت به‌شمار می‌رود.

روز گذشته خبری منتشر شد که از برنامه بانک‌مرکزی برای ورود ایران‌چک‌های ۵۰۰هزارتومانی به بازار خبر می‌داد. پیگیری‌ها از بانک‌مرکزی نشان می‌دهد سیاستگذار پولی کشور هنوز تصمیمی برای افزایش ارزش اسمی اسکناس‌‎های موجود در بازار ندارد. با‌این‌حال بسیاری از کارشناسان بر جای خالی اسکناس‌های درشت در اقتصاد ایران تاکید می‌کنند. یکی از دلایل این موضوع این است که طی سال‌های گذشته، با افزایش تورم، هزینه چاپ برخی از اسکناس‌های موجود از ارزش‌ریالی آن‌ها پیشی‌گرفته و عملا چاپ اسکناس جدید را غیراقتصادی می‌کند.

افت ارزش اسکناس‌های موجود

به عبارت دیگر، طی دهه‌۹۰ با افزایش مداوم تورم و جهش‌های ارزی که رخ‌داد، قدرت خرید‌ریال در مقابل سایر ارزها، افت شدیدی را تجربه کرد. برای مثال در مهرماه سال‌۹۷ که بزرگ‌ترین شوک ارزی تاریخ اقتصاد ایران رخ‌داد، رشد نقطه‌به‌نقطه دلار در داخل کشور ۲۷۱درصد بوده‌است، یعنی ارزش این اسکناس خارجی در مقابل ریال حدود ۳‌برابر شد و هر دلار از ۴هزار‌تومان به ۱۴هزار و ۷۰۰تومان رسید. امروز نیز با درشت‌ترین اسکناس موجود که همان اسکناس ۱۰۰هزارتومانی است، تنها می‌توان کمی بیش از یک دلار و نیم خریداری کرد. همین موضوع ضرورت چاپ اسکناس‌های درشت را پررنگ‌تر می‌کند.

در همین رابطه یکی دیگر از مشکلاتی که ریز‌بودن اسکناس‌ها در ایران به‌وجود می‌آورد، تا حدودی جنبه اجتماعی دارد. بار‌ها دیده‌شده افرادی از خارج کشور به ایران سفر می‌کنند و قصد تبدیل پول خود به‌ریال را دارند، برای مثال به ازای یک اسکناس ۱۰۰دلاری یا ۱۰۰یورویی، حجم بالایی اسکناس‌ریالی دریافت می‌کنند که همین موضوع می‌تواند به وجهه بین‌المللی اقتصاد ایران ضربه وارد کند. به‌دنبال این موضوع در صورتی‌که اسکناس‌های درشت چاپ شوند این مساله تا حدودی کمرنگ خواهد شد.

غیراقتصادی‌بودن چاپ اسکناس‌های ریز

از سوی دیگر، یکی از مواردی که این مشکل در آن مشهود است، معضل تامین اسکناس خودپردازهاست. در مواقعی که تقاضا‌ها افزایش می‌یابد، مانند روز‌های پایانی سال، بار‌ها پیش‌آمده که متقاضیان به خودپرداز‌های متعددی مراجعه کرده‌اند و با نبود اسکناس مواجه شده‌اند. در بسیاری از مواقع هم اسکناس‌های ریز در خودپرداز‌ها وجود نداشته و تنها اسکناس‌های ۵۰ و ۱۰۰هزار‌تومانی موجود است. بانک‌مرکزی در همین رابطه تاکید کرده‌است که در بسیاری از موارد، هزینه چاپ برخی اسکناس‌ها از ارزش آن‌ها بیشتر شده و به همین دلیل چاپ اسکناس جدید دیگر صرفه اقتصادی ندارد. در چنین شرایطی چاپ اسکناس درشت می‌تواند این مساله را برطرف کند.

یکی از ابهاماتی که در این رابطه می‌توان به آن اشاره کرد، امکان ردیابی معاملات افرادی که به قصد اخلال در بازار‌ها فعالیت می‌کنند با اسکناس‌های ریز است. در پاسخ به این ادعا باید گفت کسانی که در بازار فعالیت‌های سفته‌بازانه انجام می‌دهند، حجم بالایی معاملات دارند که در عمل نمی‌توانند از اسکناس استفاده کرده و معاملات خود را به‌صورت نقدی انجام دهند، بنابراین این ایراد به چاپ اسکناس درشت نیز بلاموضوع است.

چاپ اسکناس درشت تورم‌زاست؟

اما شاید بتوان مهم‌ترین مخالفتی را که با انتشار اسکناس‌های جدید مطرح می‌شود تورم‌زا‌بودن آن عنوان کرد. در همین رابطه برخی این نگرانی را مطرح می‌کنند که چاپ اسکناس‎های جدید می‌تواند اثرات تورم‌زا برای اقتصاد داشته‌باشد. دلیل این ادعا اثر نقدینگی در افزایش تورم به‌عنوان یک موتور اصلی رشد سطح عمومی قیمت‌ها مطرح می‌شود. در رابطه با این موضوع باید تاکید کرد که از سال‌۱۳۹۹که اسکناس جدیدی در اقتصاد ایران رونمایی نشده‌است، همچنان شاهد رکوردشکنی‌های تورمی بوده‌ایم.

از سوی دیگر بسیاری از اقتصاد‌های پیشرفته که اسکناس‌های درشتی در آن‌ها مبادله می‌شود، تورم‌های پایینی دارند، بنابراین نمی‌توان گفت این اقدام می‌تواند به رشد تورم دامن بزند. به‌عبارت دیگر، آنچه می‌تواند روند تورمی فعلی را مهار کند، توجه به بی‌انضباطی مالی و بودجه‌ای دولت، کاهش هزینه‌ها و به‌طور کلی مقابله با کسری‌بودجه است. همچنین لازم است در همین راستا اصلاحات گسترده در نظام بانکی صورت پذیرد تا خلق نقدینگی و تشدید تورم از این مسیر کنترل شود.

به‌عبارت دیگر آنچه موافقان انتشار اسکناس‌های جدید و درشت بر آن تاکید می‌کنند این است که عوامل اثرگذار بر تورم را باید در جای دیگری ردیابی کرد و این اقدام نمی‌تواند بر افزایش تورم اثرگذار باشد. د ر حال حاضر به نظر نمی‌رسد اقتصاددانان ارتباطی میان تورم با ارزش اسکناس‌ها پیدا کرده باشند.